Apokalipsa to utwór, w którym ujawnia się jakieś prawdy, na przykład dotyczące przyszłości. ze względu na wymowę tej księgi biblijnej (sąd ostateczny, koniec świata) w języku współczesnym słowem apokalipsa zwykło się też określać katastrofę, pasmo straszliwych wydarzeń.
Apokalipsa św. Jana zamyka Biblię. autor opisał w niej koniec świata i sąd Boga na całym stworzeniem. Nie jest to jedyny w Biblii opis tego rodzaju, ale ze względu na żywość obrazowania, alegorie i symbole, uważa się go za najistotniejszy.
Apokalipsa św. Jana zamyka Biblię. autor opisał w niej koniec świata i sąd Boga na całym stworzeniem. Nie jest to jedyny w Biblii opis tego rodzaju, ale ze względu na żywość obrazowania, alegorie i symbole, uważa się go za najistotniejszy.
Księga została napisana na wyspie Patmos, gdzie przebywał Jan - ostatni z apostołów - uczniów Chrystusa. Otrzymał on tam objawienie - cykl wizji dotyczących historii świata. Zapis tego objawienia miał pełnić funkcję krzepiącą - podtrzymać na duchu chrześcijan obrazem ostatecznego triumfu dobra nad złem.
Adresowana była do mieszkańców Azji Mniejszej, prześladowanych z powodu swego chrześcijańskiego wyznania. Podstawowym przesłaniem Apokalipsy jest triumf dobra nad złem.
2. Frazeologizmy rodem z Apokalipsy
Już samo słowo apokalipsa zrobiło karierę zwłaszcza w XX wieku, kiedy to miały miejsce aż dwie wojny światowe, a podczas II wojny doszło do masowych mordów, powstały obozy koncentracyjne, gułagi, rozkwitły systemy totalitarne. apokalipsa to słowo i motyw częsty na przykład w polskiej poezji okresu wojennego, a całe pokolenie twórców nazywane bywa pokoleniem apokalipsy spełnionej, wojna natomiast "drugą apokalipsą", "apokalipsą spełnioną".
W księdze tej występuje wiele symboli i alegorii, np. czterej jeźdźcy apokalipsy:
- jeździec na biały koniu symbolizuje zarazę
- jeździec na czarnym koniu zwiastuje głód
- jeździec na rudym koniu - wojnę, mord
- jeździec na trupio bladym koniu - śmierć.
Znaczenie mają tu także liczby, np. 666 jest symbolem szatana, 7 - tajemnica; sformułowanie "siódma pieczęć" oznacza ostateczną tajemnicę; z kolei rozłamanie tej pieczęci oznacza ostateczne poznanie.
3. Jak współczesny człowiek rozumie pojecie apokalipsa?
Współcześnie słowo apokalipsa rozumiemy jako tragedia, katastrofa. Wydarzeniami na miarę apokalipsy są częste w ostatnich czasach i niezwykle rozległe klęski żywiołowe (huragany, trzęsienia ziemi, trąby powietrzne, fale tsunami). Apokaliptyczny charakter mają też ataki terrorystyczne, bo ze względu na jakość broni prowadzą do śmierci czasem tysięcy niewinnych osób.
Motyw apokalipsy należy do często używanych w literaturze, Nawiązywali do niego również polscy twórcy: A. Mickiewicz (III. cz. "Dziadów"), Z. Krasiński ("Nie-boska komedia"), Cz. Miłosz ("Piosenka o końcu świata").
Plan wizji końca świata
I. Wizja losu wszystkich pokoleń
1. Baranek otrzymuje od Boga Księgę Przeznaczeń
a) złamanie czterech pieczęci - zapowiedź czterech jeźdźców apokalipsy
b) trzy kolejne pieczęci - pochody męczenników za wiarę.
2. Siódma pieczęć, pojawia się siedmiu aniołów z trąbami. Efekty ich "koncertu"
- katastrofy na ziemi
- orzeł trzykrotnie krzyczy "biada"
- każdemu z okrzyków orła towarzyszą kolejne tragedie
3. Pojawiają się dwaj świadkowie Baranka.
4. Po zakończeniu dźwięków siódmej trąby na ziemi nastaje królestwo niebieskie.
II. Wizja losów Kościoła
1. Brzemienna kobieta walczy ze Smokiem
a) obraz wniebowstąpienia dziecka
b) kobieta ucieka na pustynię ścigana przez Smoka
2. władzę przejmuje od Smoka bestia wyłaniająca się z morza
3. Pojawia się druga bestia - Fałszywy Prorok
a) fałszywe znaki dla mieszkańców ziemi
b) wyznawcy bestii zostają napiętnowani znakiem 666
4. Wyznawcy Baranka przechodzą w pochodzie
5. Anioły zapowiadają godzinę sądu
6. Pojawia się człowiek ubrany w złoty wieniec, trzymający w ręku sierp
a) człowiek zbiera krwawe żniwo
b) ujawnia się gniew boży
c) z siedmiu czar zostaje wylanych siedem plag
III. "Wielki Babilon" ukarany
1. Pojawia się siedząca na Bestii Wielka Nierządnica
a) rozpoczyna się walka z Barankiem
b) dobro odnosi wielkie zwycięstwo nad złem
2. Babilon ulega zagładzie
3. Nadchodzi tysiącletnie królestwo
a) zmartwychwstają wybrani, przeznaczeni do królowania na ziemi wraz z Chrystusem
b) uwolniony zostaje Szatan, który przyjmuje postać Goga i Magoga
c) Gog i Magog zostają strąceni do jeziora ognia i siarki
4. Narody zostają oddane pod sąd
a) czyny podstawą do sądu
b) istoty nie zapisane w Księdze Żywota zostają strącone do jeziora ognia
5. Rozpoczyna się Królestwo boże - Jeruzalem niebiańskie
Treść Apokalipsy św. Jana
Na wstępie św. Jan opisuje okoliczności powstania Księgi - otóż na wyspie Patmos doznał objawienia, usłyszał głos, który kazał mu przekazać to, co zobaczy i to, co usłyszy siedmiu Kościołom: w Efezie, Smyrnie, Pergamonie, Tiatyrze, Sardes i Laodycei. Do każdego z tych Kościołów (to słowo oznacza tutaj zbiorowość wiernych) Bóg kieruje osobne przesłanie. Każde z nich kończy się zdaniem: "Kto ma uszy, niechaj słucha, co Duch mówi do zborów".
Następnie Jan ujrzał niebo i boga na tronie oraz otaczających go 24 starców w białych szatach. Baranek Boży, trzymający zamkniętą na siedem pieczęci Księgę Żywota, łamie cztery pierwsze pieczęcie. Pojawia się czterech jeźdźców apokalipsy. Pierwszy jedzie na białym koniu i symbolizuje zarazę, drugi - na rudym, symbolizuje mord, trzeci - na czarnym, symbolizuje głód, czwarty - na koniu trupio bladym symbolizuje śmierć. Jeźdźcy otrzymali jedną czwartą ziemi, i tam mieli zabijać wojną, głodem, chorobami.
Złamanie piątej pieczęci spowodowało pojawienie się męczenników za wiarę. Wszyscy byli ubrani w białe szaty.
Po złamaniu szóstej pieczęci na ziemi zaszły straszne zjawiska: słońce sczerniało, księżyc nabrał koloru krwi, na ziemię zaczęły spadać gwiazdy. Rozpoczęło się wielkie trzęsienie ziemi. Szósta pieczęć stała się zapowiedzią gniewu bożego. Cały świat wpadł w panikę - ludzie i zwierzęta daremnie szukali schronienia.
Kiedy już zapanował spokój, na ziemię zstąpili czterej aniołowie, a głos piątego z nich wezwał ich, by zaprzestali pustoszyć ziemię. Zajęli się oni teraz pieczętowaniem czół bożych sług, ci zaś stawali przed tronem Boga odziani w białe szaty i wielbili Go śpiewem. Odtąd mieli pozostawać pod opieką Baranka i żyć w wiecznym szczęściu.
Po otwarciu siódmej pieczęci zaległa absolutna cisza. Przed tron Boga wystąpiło siedmiu aniołów trzymających siedem trąb. Jeden z aniołów palił kadzidła przed bożym tronem, a następnie napełnił czarę ogniem z ołtarza i rzucił ją na ziemię. Wtedy rozpoczęły się kolejne trzęsienia ziemi. siedmiu aniołów rozpoczęło swój "koncert". Po dźwięku każdej trąby następowały coraz większe kataklizmy:
- na ziemię spadł grad i ogień zmieszany z krwią, od którego spłonęła jedna trzecia ziemi
- na skutek wrzucenia do morza wielkiej góry ziejącej ogniem jedna trzecia morza zamieniła się w krew
- na skutek upadku z nieba wielkiej gwiazdy zniknęła jedna trzecia rzek, inne zgorzkniały (gwiazda nazywała się Piołun i zamieniła pozostałe wody w piołun), ludzie umierali od tych wód
- zniszczone zostały jedna trzecia słońca, jedna trzecia księżyca, jedna trzecia gwiazd - dzień uległ skróceniu
- na niebie zjawił się orzeł, który wykrzyknął trzykrotnie "biada", kiedy brzmiał głos kolejnych trzech trąb: przy pierwszej na ziemię spadła gwiazda, otworzyła studnię otchłani, a z niej na ziemię wydostały się nieprzeliczone stada jadowitej szarańczy, która miała szkodzić wyłącznie ludziom nie mającym pieczęci na czołach; przy drugiej z ręki trzech aniołów zginęła jedna trzecia ludzkości. Dźwięk ostatniej trąby miał zapowiedzieć ujawnienie największych tajemnic.
Siódmy anioł zatrąbił i rozpoczęło się panowanie na ziemi Boga i Jego Pomazańca. Otwarto świątynię, ukazała się Arka Przymierza i rozpoczęto sąd na d ludźmi. Na niebie ukazała się kobieta, mająca na głowie wieniec z dwunastu gwiazd, przybrana w słońce, mająca u swoich stóp księżyc. Kobieta była brzemienna. Przed mającą urodzić niewiastą pojawił się smok i czekał, by pożreć niemowlę. Zostało ono jednak porwane do Boga, a kobieta zbiegła na pustynię, gdzie miała przebywać ponad tysiąc dni. Przeciwko smokowi wystąpił Archanioł Michał, który rozpoczął z nim walkę. Zwyciężył, ale Smok na ziemię, gdzie rozpoczęło się jego panowanie. Następnie oddał on władzę Bestii, która wynurzyła się z morza. Jednocześnie pojawiła się druga Bestia - Fałszywy Prorok, który mamił ludzi, a wszyscy którzy mu uwierzyli zostaną potępieni.
Po latach panowania bestii nadejdzie dzień, w którym z nieba zstąpi na ziemię człowiek z ostrym sierpem w dłoni i gwiaździstym wieńcem na głowie, który dokona makabrycznych "krwawych żniw". Na ziemię spadnie też siedem plag - będzie ścinał ludzi. Potem pojawi się Wielka Nierządnica jadąca na bestii. ale w końcu i ona zostanie zwyciężona. Wówczas nastanie Królestwo niebiańskie.
